Gebelikte Saç Boyama

A Saç Boyanmasını Öneren Doktorların Görüşleri;

Klinik çalışmalara göre; gebelik süresince saç boyatmanın zararlı olabileceğine yönelik herhangi bir veri yoktur. Ancak, insanlar üzerinde çalışma az olsa da hayvanlar üzerinde, normalde insanlarda kullanılandan yüzlerce kat daha fazla dozda boya kullanılarak yapılan bilimsel çalışmaların sonucunda, fetal gelişim üzerinde önemli bir değişiklik izlenmemiştir. Ayrıca pek çok kadın gebeliğinde saçını boyamasına rağmen, bunun negatif sonuçlarına ilişkin raporlar yayınlanmamıştır. Boyama sonrası kana geçen miktar son derece düşüktür.

Konu hakkında dünya ki en saygın kuruluşlarından birisi olan ve üreme sistemi üzerindeki potansiyel riskleri inceleyen Amerikan Teratoloji Enformasyon Servisi;’’eldeki veriler sınırlı olmasına rağmen çok büyük olasılıkla hamilelikte saç boyatmak güvenlidir’’ şeklinde görüş belirtmiştir.

Benzer şekilde Amerikan Obstetrisyenler ve Jinekolologlar cemiyeti hamilelikte saç boyatma ve permanın sakıncalı olmadığını bültenlerinde duyurmuştur. Aşağıda ki öneriler doğrultusunda saç boyamayı önermektedir.

         Hamileler Saç Boyatırken Bunlara Dikkat Etmeli

• Gebeliğin ilk üç ayı bebeğin organlarının oluşmaya dönemdir. Bu nedenle özellikle ilk üç ayda saç boyaları ve diğer kimyasal maddelerden kaçınılmalıdır.
• Saç boyası, mutlaka iyi havalandırılan bir ortamda yapılmalıdır.
• Gebe, boyayı kendi uyguluyorsa mutlaka eldiven kullanmalıdır.
• Saç boyası gereğinden uzun süre saçta tutulmamalıdır.
• Saç boyası işlem sonunda saç çok iyi durulanmalıdır.
• Ayrıca, saç boyası olarak daha çok yarı kalıcı boyalar veya balyaj tarzında saça daha

yüzeysel uygulanan kimyasallar veya tamamıyla bitkisel olan kına uygulaması önerilmektedir.

B Saç Boyanmasını Önermeyen Doktorların Görüşleri;

1-Saç Boyalarının Etkilerine Yönelik Araştırma Sayısı Az

İnsanlar üzerinde yapılan çalışmaların yeterli olmadığını, çalışmaların 1970-80 li yıllardan kalma ve çoğunluğunun hayvan deneyleri olduğunu çalışmalarla doğrulanması gerektiğini ifade ediyorlar. Saç boyalarının içerdiği kimyasal maddelerin erişkinde mutajenite ve karsinogenez yönünde oluşturabileceği etkiler ve fetüse geçişi ile çocukluk çağına kadar uzanabilecek etkileri birçok araştırmacı için çalışma konusu olmuştur. Bu kimyasalların çoğunun in vitro olarak mutajenik oldukları bilinse de in vivo, fetal ve çocukluk çağında yaratabilecekleri mutajenik etkiler net olarak gösterilememiştir.

Bu maddelerin teratojen etkilerinin çok yüksek dozlarda ortaya çıktığı muhtemel gibi görünse de gebelik öncesindeki maruz kalışın da germ hücreleri üzerinde mutajenik etkiler yaratabildiği bilinmelidir. Ayrıca, gebelik sırasında transplasental olarak geçmeleri ile fetüste yaratabilecekleri karsinojen etkiler henüz net olarak aydınlatılamamıştır. Gebelikte saç boyası kullanımının güvenirliği ile ilgili kesin bilgiler ancak çok sayıda olgu içeren, prospektif randomize, vaka-kontrollü çalışmalar ile mümkün olacaktır.

2-Mesleği Kuaför Olan Anne Adaylarında Risk Daha Fazla!

Kadın kuaförler üzerinde yapılan araştırmalarda, mesleki nedenle ağırlıklı olarak solunum yoluyla maruz kalınan saç boyası ve benzeri kimyasallar nedeniyle, bu kadınların doğurdukları bebeklerin daha düşük doğum ağırlığına sahip oldukları gözlemlenmiştir. Ayrıca, bu kadınların bebeklerinde doğumsal anormallik oranının az miktarda da olsa arttığı saptanmıştır.

Bu çalışmalardan yola çıkılarak, saç boyalarının solunum yoluyla deri emiliminden daha çok geçtiği kabul edilmektedir. Bu nedenle, bu meslek grubundaki gebelerin iyi havalanma koşulları olan bir ortamda çalışması, koruyucu eldivenler giymesi, sık sık çalışmaya ara vermesi önerilmektedir.”

3- Çocukluk Çagında Ortaya Çıkabilen Kanser Vakalarında Artış Olabileceğine Dair Yayınlar Mevcuttur.

Wilms’ tümörü (nefroblastom), Lenfoma gibi çocukluk çağı kanserlerinde artış olduğuna dair yayınlar mevcut olup bu çalışmada 2 yaşından önce emzirme döneminde de saç boyamanın riski artırdığını belirtmiştir. Ancak sonrası yapılan çalışma da risk artırmadığına yönelik yayınlar da çıkmıştır.

4-Bitkisel Boyaların ve Kınanın Diğer Kimyasallardan Pek Farkı Yoktur.

Kuaförlerce daha kalıcı ve doğal olduğu belirtilen organik veya bitkisel saç boyalarının diğer kalıcı veya organik boyalardan tek farkı amonyak içermemesidir. Amanyum tuzlarının olumsuz mutajenik aktiviteye sahip olmadığına daha önceden değinilmiştir. Kınanın içeriğinin de kimyasal boyalarla benzerdir

Kullanılan saç boyasının tipi ne olursa olsun (kalıcı, yarı-kalıcı veya bitkisel), mutajenik ve karsinojenik potansiyellerinin net olarak bilinmediği kimyasal maddeler içermektedirler. Saç boyalarının, saçlara hoş bir görünüm kazandırmaları gerçeğinin yanında fetüse transplasental yolla geçerek olası teratojenik etkiler ile çocukluk çağına kadar uzanabilecek karsinojenik etkiler oluşturabilecekleri bilinmelidir.

Bu nedenle, şimdilik elimizde olan bilgiler ışığında, gebelere saç boyası kullanımının etkilerinin pek güvenirlik arzetmediği yönünde fikir bildirmek, saç boyasının hangi trimesterde kullanımının daha güvenli olduğunun bilinmediğini bildirmek akılcı bir yaklaşım gibi gözükmektedir.

C- Sonuç :

Hamilelikte Saç Boyatma sorusunu soran hamile kadınlara yukarıda anlattığımız bilğileri hastaya anlatıp kararı hastaya bırakılmalıdır. Ancak gebelerde saç boyası kullanımının güvenirliği ile doktorlardan kesin bir cevap bekledikleri için ve kesin bilgiler ancak çok sayıda olgu içeren, prospektif randomize, vaka-kontrollü çalışmalar ile mümkün olacaktır. Bu çalışmalarında şu ana kadar yapılmadığını düşündürecek olursak; olası teratojenik ve karsinojenik etkileri tam olarak aydınlatılıncaya değin gebe kadınlara saç boyası kullanımının pek güvenli olmadığı yönünde görüş bildirmek mantıklı bir yaklaşım olacaktır.