Cinsel ilişkide ağrı ve acı sebepleri nelerdir?

Cinsel ilişkide ağrı, acı gibi sorunların kökeni yaklaşık olarak %70 fiziksel (organik),%30 oranında psikolojik nedenlere bağlıdır.

1. Cinsel ilişkide ağrı, acı yani ‘Disparoni’ sorununun psikolojik boyutunu en çok vajinismus hastalığı oluşturmaktadır. Vajinismus hastalarının tamamına yakını ilişkiye giremezken, bir kısmı ise acılı ve ağrılı bir şekilde cinsel birleşmeyi gerçekleştirebilmektedir. Ama cinsel birleşme sırasında oluşan yanma, batma, ağrı, acı gibi şikayetler oluştuğu anda kişi kendisini kasmakta, geri çekmekte ya da cinsel birliktelik acılı, ağrılı bir şekilde devam etmektedir. Diğer taraftan yine genellikle psikolojik kökenli cinsel uyarılma bozukluğu ve cinsel isteksizlik sorunu da ıslanmanın azlığına bağlı olarak cinsel birleşmede ağrıya neden olabilir.
2. Fiziksel nedenler Fiziksel nedenler yüzeyde (girişte) veya derinde (kasık bölgesinde) olabilir.
3. a) Disparoni probleminin yüzeyel fiziksel nedenleri arasında:

• Vajinit (Vajinal enfeksiyon),
• VVS (Vulvar vestibulit sendrom),
• Vulvit (Dış genital bölgede enfeksiyon),
• Vajinal cerrahi müdahaleler (Vajina daraltma ameliyatları, vajinal histerektomi),
• Doğum sonrası dikişlerin iyi iyileşmemesi,
• Doğuştan gelen kızlık zarı anomalileri (Kızlık zarının sert, yüksek kenarlı ve ara bölmeli oluşu gibi),
• Bartholin bezi ve kistleri,
• HPV enfeksiyonuna bağlı kondilomlar, HSV enfeksiyonu,
• Menapoz dönemindeki hormonal değişimler sonucu gelişen vajinal kuruluk problemi.

1. b) Ağrılı cinsel birleşmenin derindeki fiziksel nedenleri arasında:

• Rahim yumurtalık ve tüplerle ilgili bir takım patolojik durumlar; kist, enfeksiyon ve abseler,
• Geçirilmiş batın ameliyatları (Apandisit ameliyatı, sezaryen, myom cerrahisi sonrası),
• Endometriosis hastalığı.

AĞRILI CİNSEL İLİŞKİ TEDAVİSİ

Cinsel ilişkide ağrı, kasılma çok fazla ise vajinal kuruluk oluşmakta ve bu da ağrının şiddetini arttırarak bir kısır döngüye dönüştürmektedir. Bunun sonucunda zamanla ilişki sıklığı azalmakta, kadın ve erkek eşte cinsel isteksizlik sorunu ortaya çıkabilmektedir.

Cinsel ilişkide ağrı ve acı durumunda ne yapmalıdır?

Cinsel ilişkide ağrı ve acı sorunu olan hastaların öncelikle bir jinekolog hekim tarafından muayeneleri şarttır. Sorun genelde fiziksel nedenlere bağlıdır. Jinekolog doktor değerlendirmesinden sonra tanı netleşmekte ve uygun olan tedavi yöntemine geçilebilmektedir.

Vajinal kuruluk ve cinsel isteksizlik

Cinsel ilişkide ağrı, kasılma çok fazla ise vajinal kuruluk oluşmakta ve bu da ağrının şiddetini arttırarak bir kısır döngüye dönüştürmektedir. Bunun sonucunda zamanla ilişki sıklığı azalmakta, kadın ve erkek eşte cinsel isteksizlik sorunu ortaya çıkabilmektedir.

Cinsel ilişkide ağrı probleminin tedavisi

Cinsel ilişki ağrısı (Disparoni) sorununa yönelik tedaviler ‘nedene yönelik’ olmalıdır. 

Ağrılı cinsel ilişki tedavisinde:

• Vajinismusa bağlı cinsel bozukluklarda cinsel terapiler uygulanır.
• Vajinal akıntı ve vajinal enfeksiyona bağlı acı, yanma ve ağrılarda medikal tedavi uygulanmaktadır.
• Vajinal kuruluk nedeni ile verilen vajina içine krem, fitil, jel, sprey formundaki ilaçlar fayda sağlamaktadır.
• Menopoz döneminde verilen lokal estojen ilaçları doktor kontrolünde oldukça güvenlidir. Estrojenin vajina ve vulva üzerinde ki rejeneratif (yenileyici) etkisi cinsel ilişki sırasında kişinin oldukça rahat olmasını sağlamaktadır.
• Vulvar vestibulit sendrom (VVS),kızlık zarının alt kısmında ve vajina girişinde aşırı derecede yanma, keskin bir acı ile kendini gösterir. Buna bağlı olarak vajinismus, disparoni ve anorgazmi (orgazm olamama) gibi şikayetler ortaya çıkmaktadır. Kesin teşhis tecrübeli bir jinekolog doktor tarafından net bir şekilde konabilmektedir.

Vulvar vestibulit sendroma (VVS) bağlı cinsel ilişkide ağrı sorunun tedavisi için cerrahi girişimler uygulanabilmektedir. Sedasyon (hafif uyku) anestezisi altında, yaklaşık 25-30 dakika süren bir operasyon ile kızlık zarı ve komşuluğundaki cilt dokusu çıkarılarak tedavi sağlanmaktadır.

VULVAR VESTİBULİTİS

Vulvar Vestibulit sorunu yaşayan kadınlar cinsel ilişki sırasında yaşadıkları derin acıyı ‘sanki o bölge yırtılıyormuş, bıçakla kesiliyormuş veya açık yaraya tuz basılıyormuş’ gibi değişik şekillerde tarif etmektedirler.

Vajinanın dış kısmında, kızlık zarı tabanını da içeren ince ve hassas cilt dokusu ‘vestibulm’ veya ‘vulvar vestibulm’ olarak bilinir. Bazı kadınlarda bu bölgenin aşırı düzeyde hassasiyeti ilişki sırasında ağrı (disparoni) şikayetine neden olabilir.  

Vuvar vestibulit sendrom tanısı

Kadınlarda oldukça sık görülen, ancak maalesef pek çok jinekolog muayenesinde atlanılan bir cinsel sağlık sorunudur.

Yapılan ‘pamuk uçlu test’ ile basit bir şekilde tanı konulabilmektedir. Vestibulum’e pamuk uçlu çubuk dokundurulması ile hastalar keskin bir acı hissetmektedirler. Muayene sırasında bazen vestibuler bölgede hafif bir kızarıklık da görülebilir.

Vulvar vestibulitis neden kaynaklanır?

En sık nedenler sık geçirilen ‘vajinitler’ yani vajinal enfeksiyonlardır. Mantar enfeksiyonları, bakteriyel vajinoz türü enfeksiyonlar bu bölgenin cilt dokusunda tahrişe neden olabilir. Böylelikle doku çok daha hassaslaşabilir. Diğer taraftan HPV enfeksiyonları da soruna zemin hazırlayabilir. İdrardaki ürat kristallerinin de kronik irritasyon ve vestibulite yol açabileceği rapor edilmiştir.  

Kronik irritasyon yapan maddelerden uzak durulmalıdır. Bazı kadınlarda kokulu tuvalet kağıtları, tampon kullanımı, petler, sıkı kot giyme gibi nedenler tahrişe neden olabilir.

Vajina kanalın içini su ile yıkamak (vajinal duş),dış kısmı sabun veya şampuanla yıkamak da bu bölgenin PH değerini bozarak fırsatçı mikropların üremesine ve sürekli nüks eden genital enfeksiyonlara yol açabilir.

Vajinanın temizlenmesinde dış kısmı için yalnızca su veya PH ile uyumlu non-alerjik intim (genital) jeller kullanılmalıdır.

Ne tür şikayetler yapar?

Vulvar vestibulit sendrom kadınlarda disparoni ve vajinismus sebebidir. Sorunu yaşayan kadınların büyük bir kısmı eşleri ile ilişkide ağrı, acı, yanma, batma gibi hoşnutsuz hisler yaşarlar. Tedavi edilmediği zaman orgazm olamama (anorgazmi),vajinal kuruluk ve cinsel isteksizlik sorunları da görülebilmektedir. İlişki sonrası sık sistit ve idrar yolu enfeksiyonlarına da yol açabilir. Bu sorundan dolayı yıllardır eşiyle cinsel ilişkiye giremeyen kadınlar mevcuttur.

Vajinismus sebebi de olabilir

Vestibulit sorunu yaşayan hastaların çoğu ilişkide ağrı ve cinsel isteksizlik şikayetleri ile jinekolog hekimlere başvurmaktadırlar. Hastaların bir bölümü ise vajinismusta olduğu gibi eşleri ile hiçbir şekilde ilişkiye giremezler.

Vulvar vestibulitis tedavisi

Öncelikle kronik irritasyon nedenleri tespit edilmeye çalışılır. Kişinin bu irritan maddelerde uzaklaşması sağlanır. Daha sonra vajinit (vajinal enfeksiyon) şikayeti olanlarda, uygulanan ilaç tedavileri ile bu sorun giderilir. Şikayetin halen devam etmesi durumunda iki türlü yaklaşım düşünülmelidir: Cerrahi dışı ve cerrahi.

Cerrahi dışı yaklaşımlar:

Hafif düzeydeki vestibulit hastalarında düşünülebilir.

• Genital Lazer,
• Genital Radyofrekans,
• Genital PRP (Platelet Rich Plasma) tedavisi,
• Genital karboksiterapi (Karbondioksit gazı infüzyonu) gibi yöntemleri içerir. Bazen birkaç işlem kombine de edilebilmektedir.

İşlemin başarısı için uygulamaların tekrarı gerekebilir. Amaç kolajen bağ dokusunu güçlendirerek doku hassasiyetinin azaltılmasıdır.

Cerrahi tedaviler: Cerrahi yaklaşım ise kişisel tecrübelerimize göre daha etkilidir. ‘Vulvar vestibulektomi operasyonu’ adı verilen cerrahi girişim ile bu bölgedeki cilt dokusu ince bir şekilde çıkartılmaktadır. Alınan parça (biyopsi) ise mutlaka patolojiye gönderilmelidir.