Gebelikte Bulantı Kusma Diyeti

Hamilelikte Mide Bulantısı Neden Olur?

Gebelikte ortaya çıkan aşırı bulantı ve kusmalara “Hiperemezis Gravidarum” adı verilir. Bu durum genellikle ilk 3 aylık periyotta ortaya çıkar. Nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte gebeliğe bağlı yükselen hormonların aşırı reaksiyon oluşturduğu ve duygusal faktörlerin de (gebeliği istememe, aile ve eşler arasındaki sorunlar, anne adayının uygun bir çevresel desteğinin olmaması gibi) hastalığın ortaya çıkmasında rol oynadığı düşünülmektedir.
1000 anne adayından 1-10 kadarında gözlenmektedir. Bu etkiler kişilerin aile yapıları, kültürel düzeyleri, kişilik yapıları, yaş grupları vb. gibi çok çeşitli faktörlerle değişiklikler göstermektedir.

Mide bulantısı ve kusma sıklıkla kadınların ilk gebeliklerinde daha fazla görülür. Sabah saatlerinde daha çok görülen bu şikayetler günün farklı saatlerinde de anne adayına rahatsızlık verebilir. Genç yaştaki gebelerde ve çoğul gebeliklerde bulantı ve kusmanın etkileri daha fazladır. Kimi gebeliklerde bu şikayetler tüm hamilelik dönemi boyunca devam ederken bazılarında hamileliğin 16’ncı haftasına doğru azalma eğilimi gösterir.

Bulantı ve Kusma Bebeğe Zarar Vermez

Anne adayları için mide bulantısı ve kusma rahatsızlık verici bir durumdur. Bazı hamileler bulantı ve kusmaların bebeğe de zarar vermesinden endişe ettikleri için bu durumdan psikolojileri de etkilenebilir. Oysa gebelikte görülen bu bulantı ve kusmalar bebeğe zarar vermez.

Gebelikte Aşırı Bulantı-Kusma Hastanede Nasıl Tedavi Edilir?

Gebenin beslenme düzenini bozacak şekilde çok yoğun bulantı hissi ile başlayan, ardından kusmaların gelmesi durumunda ve anne adayının genel durumunu bozmaya kilo kaybına yol açma durumunda, hastanede belli bir süre yataklı tedaviye gerek duyulabilmektedir.

Genel durum bozukluğu saptanan anne adaylarına hastanede destek sıvı (serum), şeker, B vitamini takviyesi uygulanır. Bulantı kesici ilaçlar tedaviye eklenebilir. Genellikle anne adayının uygulanan tedavi sonucunda kısa sürede durumu düzelir ve ağızdan beslenmeye başladığında evde takibe alınır.

Gebelikte Bulantı-Kusmayı Önleyen İlaçlar Kullanılabilir mi?

Mide bulantısını önleyen ilaçlar antiemetik ilaçlar olarak adlandırılır. Çok gerektiğinde kullanılabilen bu ilaçlara başlamadan önce mutlaka hekime danışılmalıdır.

11’inci haftanın tamamlanmasıyla birlikte genellikle bulantı ve kusmalar biter. Bu dönemde yaşanan kusmaların ardında ise hormonların yüksekliği yatar. Eğer 11 hafta geçmesine rağmen bulantı ve kusmalar geçmiyorsa anne adayının bulantı ve kusmaya neden olabilecek başka rahatsızlıklar yaşayıp yaşamadığı kontrol edilir. Bu rahatsızlıklar arasında tiroit bozuklukları, gastrit, karaciğer fonksiyon bozukluğu gibi sorunlar bulunur. Bu rahatsızlıkların tedavi edilmesi ile anne adayının bulantı ve kusma sorunları minimum düzeye indirilir.

Gebelikte Aşırı Bulantı-Kusma Önlemede Basit Önlemler Nelerdir?

Hamileliğin ilk dönemlerinde görülen yorgunluk bulantıyı şiddetlendirebilir. Bu nedenle dinlenmek bulantı ve kusmalarınıza iyi gelebilir.

1. Sık sık ve az az yemek yenmelidir. Bu sayede bulantı ve mide yanmaları azalabilmektedir. Boş mide ise bulantıyı daha çok artırır. Küçük miktarlarda kuru yiyecekler tüketilmelidir.
2. Mide asidini artıran kızarmış, baharatlı, asidik yemekler bulantıyı ve kusmayı daha da artıracağından tüketilmelidir.
3. Gebelikte protein alımı çok önemlidir. Özellikle yumurta, süt ürünleri, fasulye ve tahıl tüketimi artırılmalıdır. Bu besinler aynı zamanda B vitamininden de zengindir.
4. Yataktan çıktıktan sonra kahvaltı için hemen yemek yerine biraz beklenilmeli ve kraker bisküvi gibi kuru yiyecekler ile başlangıç yapılmalıdır.
5. Yemek yedikten hemen sonra uzanılmamalı, ayakta zaman geçirilerek yiyeceklerin sindirilmesi kolaylaştırılmalıdır.
6. Gün içinde hangi saatlerde daha çok bulantı ve kusma yaşandığı not edilmeli, günlük tutulmalıdır. Bu sayede hangi saatlerde daha rahat yemek yenebileceği rahatlıkla bulunabilir.
7. Öğünler arasında olabildiğince sıvı almaya çalışılmalıdır. Anne adayı, düzenli olarak sıvı aldığından emin olmalıdır. Eğer sıvılar bulantıyı ve kusmayı artırıyorsa buz küpleri önerilebilir.
8. Olabildiğince dinlenmek ve gevşemek önemlidir. Çalışılıyorsa bir süre izin alınması önerilebilir. Çünkü stres ve yorgunluğun sabah bulantılarını artırdığı bilinmektedir.
9. Su ya da buzlu çayın içine limon dilimleri atılabilir. Limon kokusu bulantıyı azaltmaktadır.
10. Sabahları bir çay kaşığı zencefil ve balı karıştırarak tüketmek bulantılara iyi gelebilmektedir.
11. Demir tabletleri bazen bulantı ve kusmayı artırabilmektedir. Kişi doktoruna danışarak bir süre bu destekleri kullanmaya ara verebilir veya değiştirebilir.
12. Özellikle B6 vitamini gebelik bulantılarını azaltmaktadır. Daha önceden gebelik multi vitamini başlanmışsa bunları aç karnına değil yemeklerle birlikte almak mide rahatsızlıklarını azaltır. Bazı hamileler bu vitaminleri yutamadığı için çiğneme tabletleri ya da vitamin şurupları şeklinde alınabilir.
13. Aromaterapi ve masaj da sabah bulantıları ve kusmalara iyi gelebilmektedir. Ancak bu konuda mutlaka uzmana danışılmalıdır.
14. Yatağınızın yakınlarında tuzlu galeta gibi yiyecekler bulundurmak ve bunlardan tüketmek de mide bulantısı ve kusmaya iyi gelebilir.
15. .Yine sabahları dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta da yataktan ani bir şekilde kalkmamaktır. Bunun için öncelikle yataktan kalkmadan önce yavaş hareketlerle oturma pozisyonuna geçip bir süre sonra kalkabilirsiniz.
16. Beyaz leblebi, tuzlu kraker, peksimet, kuru ekmek gibi kuru, yağsız ve tuzlu gıdalar midenizi rahatlatabilir.
17. Tatlı veya meyve bulantı yapmıyorsa beslenmenizde bu besinlere bir miktar daha sık yer verebilirsiniz.
18. Mümkün olduğu kadar stresten uzak durmaya çalışmalısınız çünkü stres de önemli bir bulantı etkenidir.
19. Bulantıyı tetikleyen sigara, yemek, parfüm kokusu gibi faktörlerden uzak durmalısınız. Özellikle mutfak kokuları ve ağır parfümler rahatsızlığınızın artmasına neden olabilir.
20. Yemek aralarında yeterli sıvı almalısınız.

Anne adayının canı ne istiyorsa ve ne yiyebiliyorsa onu yemesini sağlamak da mide bulantısı ve kusma gibi sorunları azaltabilir

Bu süreçte olumlu düşünmek, paniğe kapılmamak, düzenli olarak yürüyüş yapmak ve temiz hava almak, sevilen insanlarla iyi vakit geçirmek önemlidir. Anne adayları bu sıkıntıların geçici olduğunu düşünerek sakin kalmaya ve bebeğine odaklanmaya özen göstermelidir.